Ewald van der Hoop

Spinoza’s Geheim voor een Vervuld Leven

Wat maakt een leven werkelijk vervuld? Die vraag houdt mensen al eeuwen bezig, en ook vandaag zoeken velen naar antwoorden in boeken, podcasts of filosofieën. Een opvallend en tijdloos antwoord vinden we bij de Nederlandse filosoof Baruch Spinoza. In de YouTube-video Het Geheim van een Vervuld Leven wordt zijn gedachtegoed op heldere en toegankelijke wijze uitgelegd. Maar wat zegt Spinoza precies over geluk, vrijheid en innerlijke rust?

Leven in onrust

Volgens Spinoza leven veel mensen in een staat van innerlijke onrust. Ze laten zich leiden door hun emoties – woede, angst, jaloezie – en voelen zich machteloos tegenover wat er in hun leven gebeurt. Spinoza noemt deze gevoelens ‘passieve affecten’, omdat ze ontstaan uit een gebrek aan inzicht in de oorzaken van wat we ervaren. We reageren op het leven zonder het echt te begrijpen, waardoor we ons vaak geleefd voelen in plaats van dat we zelf richting geven.

Kennis als bevrijding

Spinoza biedt een radicaal ander perspectief: ware vrijheid ontstaat door kennis. Wanneer we begrijpen waar onze emoties vandaan komen en hoe de wereld in elkaar zit, kunnen we bewust reageren in plaats van automatisch. Inzicht transformeert onze emoties. Ze worden dan niet langer iets wat ons overkomt, maar iets waar we zelf mee kunnen werken. Dit noemt hij ‘actieve affecten’ – gevoelens die voortkomen uit begrip en die ons in staat stellen om doelgericht te handelen.

De kracht van het leven zelf: conatus

Een kernbegrip in Spinoza’s denken is conatus – het innerlijke streven van elk wezen om in leven te blijven en zijn kracht tot handelen te vergroten. Voor mensen betekent dit: we willen groeien, sterker worden, ons ontwikkelen. En dat doen we het beste als we ons leven afstemmen op rationeel inzicht, in plaats van op kortstondige impulsen of externe prikkels. Geluk ontstaat dus niet door toeval of geluksmomenten, maar door te leven in overeenstemming met ons eigen wezen.

Vrijheid is geen vrijblijvendheid

Spinoza’s vrijheid is niet hetzelfde als doen wat je wilt. Echte vrijheid betekent: leven vanuit begrip. Als je begrijpt waarom je voelt wat je voelt, en wat je drijft, ben je vrij om keuzes te maken die werkelijk bij je passen. Je wordt niet langer meegesleurd door je impulsen of angsten, maar neemt verantwoordelijkheid voor je handelen. In die zin is vrijheid bij Spinoza eerder een innerlijke toestand dan een externe situatie.

Het hoogste geluk: liefde tot God (of de Natuur)

Spinoza zag God niet als een persoonlijke schepper, maar als de natuur zelf – een oneindige, eeuwige orde waarin alles zijn plek heeft. Wie deze orde leert begrijpen, ontwikkelt wat hij noemt de intellectuele liefde tot God. Dit is geen religieuze verering, maar een diepe staat van inzicht, verwondering en verbinding met het grotere geheel. In die ervaring ligt volgens Spinoza het hoogste geluk verscholen: vreugde die voortkomt uit helder zien, in plaats van verlangen of verlangen bevredigen.

Een uitnodiging tot dieper voelen en verbonden leven

Spinoza’s filosofie is meer dan een intellectueel idee – het is een uitnodiging om onszelf te bevrijden van innerlijke onrust, door inzicht, zelfkennis en verbinding met het grotere geheel. Zijn visie op een vervuld leven raakt aan iets dieps: het besef dat werkelijke vrijheid ontstaat wanneer we onze passies leren doorvoelen en overstijgen, wanneer we in contact komen met wie we werkelijk zijn, en wanneer we beseffen dat we geen losstaand individu zijn, maar een uitdrukking van de natuur zelf.

In mijn Feel & Connect sessies – waarin microdosing en breathwork elkaar versterken – creëren we precies deze ruimte van bewuste aanwezigheid, innerlijke rust en verbondenheid. Via adem, muziek en subtiele bewustzijnsverruiming openen we de weg naar de diepere lagen van je ervaring. Het is een moderne vorm van wat Spinoza zo helder benoemt: het transformeren van passieve gevoelens naar actieve, bewuste levenskracht.

Je hoeft niets te worden wat je niet al bent. Je hoeft alleen weer te voelen wat waar is, en je ermee te verbinden. Dat is de kern van zowel Spinoza’s wijsheid als het werk dat ik met liefde faciliteer.

Ben je klaar om die reis naar binnen te maken en te leven vanuit een dieper weten? Je bent van harte welkom bij een volgende Feel & Connect sessie.